Bobath Terapisi (nörogelişimsel terapi), tüm dünyada yeni doğan döneminden sonraki fizyoterapi yaklaşımlarında temel olan bir terapi yöntemidir. Bilimselliği yüksek olan bu yöntem, Serebral Palsi (SP)’li çocuklar başta olmak üzere doğuştan hareket bozukluğu olan bebek ve çocuklar ile duyu motor bozukluklarına neden olan farklı tablolarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Bobath konseptinde bireysel motor fonksiyon bozukluklarının analizi yapılarak fonksiyonel sınırlılıklara karar verilir. Bobath Terapi konseptinde; doğru hareketi açığa çıkarmak için uygun tutuş teknikleri, ağırlık aktarma, derin duyu, işitsel ve görsel stimülasyon ve fasilitasyon teknikleri kullanılır. Fasilitasyon tekniği ile birey, kendini ve bulunduğu ortamda vücudunu algılamayı, hareketini değiştirmeyi, vücut kısımlarını hissetmeyi öğrenir. Ayrıca terapötik tutuşlar ve pozisyonlamalar ile tonus regülasyonu düzenlenir.
Bobath Nörogelişimsel Tedavi Prensiplerine Dayanan “Erken Rehabilitasyon Programı’nda” Amaç Nedir?
Pozisyonlama, “Therapeutic Handling” olarak adlandırılan “özel el tutuşu” pozisyonlarıyla anormal postüral refleks aktivitenin önlenmesi, normal postüral reaksiyonlar ve otomatik hareket tepkilerinin fasilitasyonu, normal motor gelişim basamaklarının geliştirilmesi ve fonksiyonel hale getirilmesi, boyun ve vücut düzeltme reaksiyonlarının geliştirilmesi, tonus regülasyonu, simetrik- orta hat oryantasyonunun sağlanması, ekstremitelerin normal hareket deneyiminin artırılması, duyu girdisinin artırılması ve proprioseption eğitimidir.
Bobath Terapisi (NGT) Berta ve Karel Bobath tarafından 1940’lı yıllarda bulunmuştur. Pediatrik rehabilitasyon alanında çalışan pek çok terapist yıllar içerisinde bu yöntemin geliştirilmesine katkıda bulunmuşlardır. Bu yöntem fonksiyonel hareket paternlerini fasilite etmek (uyarmak) için el temasını kullanmaktadır. Klinikte, bu yöntem çeşitli yaşta ve hastalığı olan çocuklarda kullanılmak üzere modifiye edilmiştir.
Bobath Terapisi (NGT)’nin Temel Teorisi Nedir?
Bobath Terapisi ortaya çıkan yeni bilgileri, modelleri ve hareket teorilerini geliştirmeye devam etmektedir. Fonksiyonel hareket, kişisel durumun, çevrenin ve fonksiyonun birbiri ile etkili olmasını gerektirmektedir. Motor becerileri öğrenme ve adaptasyon için uygulama yapmak ve denemek gereklidir. Kişisel motor disfonksiyonların analizi, fonksiyonel limitasyonlara karar vermek için şarttır. Tedavinin odağı ve terapatik tutuşlar, kişisel fonksiyonel kazançları artırmakta kullanılan bir metottur.
Merkezi Sinir Sistemi (MSS) bozuklukları ile birlikte görülen karakteristik hareket disfonksiyonlarını analiz etmek ve tanımlamak için NGT değerlendirmesi yapılmalıdır. Çocuğun hareket yeteneğini ortaya çıkarmak için hareket problemleri sınıflandırılmalı ve defisitlerin çocuğun fonksiyonel becerilerinin açığa çıkmasını nasıl engellediğine karar verilmelidir.
Yukarıda sayılan şartlar, uygun dokunmanın önemini, çocuğun aktif katılımını, terapistin çocuğun gereksinimlerine verdiği önemi, motive edici ortamın yaratılmasını, devam eden değerlendirmenin kullanımını, fonksiyonel aktiviteler içerisindeki hareketin kapsamını, dokunma yardımıyla terapistin geri bildirim algısının üst seviyeye ulaşmasını ve önleyici stratejilerin kullanımını (ortotik cihazlar ve uygun donanımlar gibi) vurgulamaktadır.
Bu teknikler algı kaynaklarını değerlendirmeyi, ağırlık taşıma ve ağırlık aktarma tekniklerini içermektedir. Uygun donanım ve pozisyonlama, terapinin amacına ulaşmasını sağlamaktadır. Böylece çocuk kendi özgüvenini ve uygun oyun alanlarındaki tam bağımsız gelişimini başarmak için gerekli hareket kabiliyetini elde eder.